Albanië, een prachtig land in Zuidoost-Europa, is een bestemming vol verrassingen en veelzijdigheid. Met een rijke geschiedenis, diverse cultuur en adembenemende natuur is het een plek die zeker de moeite waard is om te verkennen!
Wel is het goed om te weten dat Albanië pas sinds de jaren ’90 een “vrij” land is. Dit betekent dat het anders kan zijn dan wat je gewend bent van andere Europese landen.
Om je te helpen je reis naar Albanië beter voor te bereiden, hebben we een compleet overzicht van alles wat je moet weten over Albanië geschreven. Hopelijk heb je na het lezen een goed beeld van wat je kunt verwachten in Albanië.
Laten we duiken in de fascinerende wereld van Albanië en ontdekken wat dit land allemaal te bieden heeft!
Geschiedenis van Albanië
De geschiedenis van Albanië gaat diep terug tot in de prehistorie, met archeologische vondsten die bewijzen dat het land al in het Paleolithicum bewoond was.
Deze regio, gelegen in het hart van de Balkan, heeft altijd een kruispunt gevormd tussen verschillende beschavingen. De vroegste bewoners, de Illyriërs, hebben een belangrijke rol gespeeld in de vorming van de Albanese cultuur zoals we die nu kennen.
Prehistorie
Albanië werd dus oorspronkelijk bewoond door Illyriërs, een Indo-Europese stam die zich in 650 voor Christus verenigde in het Koninkrijk Illyrië. Onder de koning Agron bereikte het koninkrijk zijn grootste omvang in de 3e eeuw voor Christus, maar werd vanaf 229 voor Christus door Rome aangevallen.
Uiteindelijk werd het Koninkrijk Illyrië in 167 voor Christus volledig onder Romeinse heerschappij geplaatst. Later, in 395, kwam het gebied onder Byzantijns bewind.
Middeleeuwen
In de middeleeuwen werd Albanië een speelbal van verschillende rijken. De Byzantijnen, de Bulgaren en de Serviërs hebben allemaal periodes van overheersing gekend. Tijdens deze periode ontwikkelden de Albanezen hun eigen identiteit, ondanks de invloeden van buitenaf.
In 1190 stichtten de Albanezen het vorstendom Arbër, gevolgd door het Koninkrijk Albanië in 1272. Verschillende Albanese dynastieën zoals Muzaka, Thopia en Kastrioti heersten over het land, totdat het in de 15e eeuw onder Ottomaanse controle kwam.
De Albanezen verzetten zich hevig, vooral onder leiding van Gjergj Kastrioti (Skanderbeg), maar het gebied viel uiteindelijk in 1479 definitief onder Ottomaanse heerschappij.
Ottomaanse periode
Gedurende meer dan 400 jaar maakte Albanië deel uit van het Ottomaanse Rijk, wat diepe sporen heeft nagelaten in de cultuur en samenleving. Zo introduceerden de Ottomanen de islam, waartoe veel Albanezen zich bekeerden. Dit resulteerde in een diverse religieuze demografie.
Het Ottomaanse bestuur bracht echter ook onderdrukking en uitbuiting met zich mee, wat uiteindelijk resulteerde tot een sterke onafhankelijkheidsbeweging in de 19e en vroege 20e eeuw.
Het streven naar een eigen staat, resulteerde uiteindelijk tot de onafhankelijkheid in 1912.
20e eeuw in Albanië
De 20e eeuw, na de onafhankelijkheid, was een turbulente tijd voor Albanië. Het land verloor grondgebied aan buurlanden en werd geconfronteerd met politieke instabiliteit. In 1928 werd Albanië een koninkrijk onder Zog I, met steun van Italië.
Italië annexeerde Albanië in 1939, en tijdens de Tweede Wereldoorlog werd Albanië bezet door zowel Italië als Duitsland.
Na de oorlog werd Albanië een satellietstaat van de Sovjet-Unie en later van China, onder het leiderschap van Enver Hoxha. Onder leiding van Enver Hoxha werd Albanië een van de meest geïsoleerde en repressieve staten ter wereld.
Modern Albanië
Na de val van het communisme in 1991 werd Albanië een parlementaire democratie, en heeft het land zich geopend en hervormd. Sindsdien werkt het land hard aan economische ontwikkeling en integratie met Europa, en kent het een bloeiende toeristische sector.
Zo is het land lid van verschillende internationale organisaties en is het nu kandidaat-lid van de EU. Sinds 2013 is Edi Rama premier, met Bajram Begaj als president.
Demografie van Albanië
Wat Albanië echt bijzonder maakt, is dat het in een aantal opzichten verschilt van zijn buurlanden in de Balkan.
Albanese taal
Ten eerste de Albanese taal. In Albanië wordt alleen Albanees gesproken, een taal die, net als Armeens en Grieks, een eigen tak vormt binnen de Indo-Europese taalfamilie.
De Shkumbinrivier verdeelt het land ruwweg in twee delen: in het noorden spreekt men het Gegisch dialect (ongeveer 1,8 miljoen mensen), terwijl in het zuiden het Toskisch dialect overheerst (ongeveer 2,9 miljoen mensen). De standaardtaal is gebaseerd op het Toskisch.
Naast deze dialecten zijn er nog twee andere varianten van het Albanees: Arberisch, gesproken in Zuid-Italië, en Arvanitika, gesproken in Griekenland. Deze worden soms als aparte talen gezien. Daarnaast is er ook Albanees Gebarentaal, gebruikt door zo’n 205.000 mensen. Sommige Albanezen spreken ook Italiaans of Frans, dankzij historische en educatieve invloeden.
Albanese etniciteit
Ondanks dat Albanië een niet-Slavisch land is waar de islam de belangrijkste religie is voor 56% van de bevolking, speelt religie een minder prominente rol in de Albanese identiteit. Albanezen voelen zich vooral verbonden door hun etnische verbondenheid.
In 2021 had Albanië een bevolking van ongeveer 2.829.741 mensen. De meeste mensen in Albanië zijn etnisch Albanees, namelijk 82,6% van de bevolking. De etnische homogeniteit van het land is ontstaan door het streng communistisch regime van na de Tweede Wereldoorlog. Hierdoor werd het land geïsoleerd van zijn buren.
De grootste etnische minderheid zijn de Grieken, die ongeveer 0,9% van de bevolking uitmaken.
Daarnaast zijn er kleinere gemeenschappen van Vlachen, Roma en Slavische volkeren, zoals Montenegrijnen en Macedoniërs. Andere erkende minderheden zijn Bulgaren, Serviërs en Bosniakken. Van ongeveer 15% van de bevolking is de etniciteit onbekend.
Albanese etniciteit in het buitenland
Veel etnische Albanezen wonen buiten Albanië. Denk bijvoorbeeld aan Kosovo, waar Albanezen 88% van de bevolking vormen. Ook in Noord-Macedonië woont een grote groep Albanezen, die daar ongeveer 25% van de bevolking uitmaken.
Verder zijn er Albanezen in Griekenland, Montenegro en Servië, en al sinds de Turkse veroveringen wonen de Arbëreshë, een Albanese minderheid, in Zuid-Italië. De Albanese diaspora is ook groot in West-Europa en de Verenigde Staten.
Albanese religie
Religie in Albanië is divers. Bij de volkstelling van 2011 in Albanië bleek dat 56,7% van de bevolking moslim was, 10,02% rooms-katholiek, 6,8% oosters-orthodox en 2,5% atheïst.
De religieuze voorkeur verschilt per bevolkingsgroep. De meeste etnische Albanezen zijn moslim, met een minderheid die katholiek of orthodox is. De grootste etnische minderheid, de Grieken, is voornamelijk orthodox, net als sommige kleinere Slavische gemeenschappen. Bij de Roma’s varieert de religieuze voorkeur sterk.
Geografie van Albanië
Albanië ligt in het zuidwesten van de Balkan en grenst aan de Ionische en Adriatische Zee. Het land deelt zijn grenzen met Montenegro, Kosovo (hoewel Servië dit niet erkent en de grens claimt), Noord-Macedonië en Griekenland.
Met een oppervlakte van 28.748 vierkante kilometer bestaat Albanië vooral uit ruige, bergachtige gebieden, behalve de vruchtbare kustlijn aan de Adriatische Zee. Er wonnen ongeveer 2,8 miljoen mensen in Albanië, en de hoofdstad is Tirana.
Albanese bergen, rivieren en eilanden
De hoogste bergen in Albanië vind je in de Albanese Alpen in het noorden, het Korabgebergte in het oosten, het Pindosgebergte in het zuidoosten, het Keraunisch Gebergte in het zuidwesten en het Skanderbeggebergte in het centrum. De Korab, met zijn 2764 meter, is het hoogste punt en ligt op de grens met Noord-Macedonië.
Belangrijke rivieren zoals de Drin, de Mat, de Shkumbin, de Vjosë en de Seman stromen door Albanië, maar ze zijn grotendeels onbevaarbaar. De grootste Albanese meren, zoals het Meer van Shkodër, het Meer van Ohrid en het Prespameer, liggen gedeeltelijk buiten de landsgrenzen. Meer dan een derde van Albanië bestaat uit bossen en moerassen, een even groot deel is weiland, en slechts een vijfde van het land is gecultiveerd.
Tot slot heeft Albanië weinig eilanden. Er zijn slechts een tiental kleine, onbewoonde eilanden voor de kust en enkele nog kleinere eilanden in de meren. Het grootste eiland, Sazan, ligt bij de ingang van de Golf van Vlorë.
Albanees klimaat
Albanië heeft een mediterraan klimaat langs de kust en een continentaal klimaat in de bergen. De zomers zijn heet en droog, terwijl de winters aan de kust mild en nat zijn. Daarnaast zijn de winters in het binnenland koud en sneeuwrijk.
Deze klimatologische diversiteit maakt Albanië tot een aantrekkelijke bestemming voor natuurliefhebbers en avonturiers!
Albanese steden
Albanië heeft een aantal fascinerende steden, elk met hun eigen unieke charme. Tirana, de hoofdstad met 557.422 inwoners, bruist van het leven en cultuur. Durrës, met de grootste haven en het nationale spoorwegknooppunt, is de tweede stad met 175.110 inwoners.
Andere interessante Albanese steden zijn Shkodër en Berat, bekend om hun historische architectuur en mooie landschappen. Deze steden bieden een mix van oude en moderne attracties.
Overige grote Albanese steden zijn:
- Elbasan (141.714 inwoners)
- Fier (120.655 inwoners)
- Vlorë (104.827 inwoners)
- Kamëz (104.190 inwoners)
Albanese archeologische plaatsen
Bovendien vind je in Albanië veel archeologische schatten, zoals de oude steden Apollonia en Butrint. Hier krijg je een kijkje in oude beschavingen zoals die van de Grieken, Romeinen en Byzantijnen. Je kunt hier bijvoorbeeld indrukwekkende ruïnes en goed bewaarde artefacten bewonderen.
Andere Albanese archeologische hoogtepunten zijn Byllis en de grotten van Konispol!
Albanese bezienswaardigheden
Van de prachtige stranden aan de Albanese Rivièra tot de ruige bergen in het noorden, Albanië heeft een hoop te bieden. De Llogara Pass biedt bijvoorbeeld spectaculaire uitzichten en het Meer van Ohrid is perfect voor een rustige ontsnapping.
Er is dus voor iedereen wel iets te ontdekken in dit veelzijdige land!
Werelderfgoed bezienswaardigheden in Albanië zijn:
- Natuur- en cultuurgebied van Ohrid (gedeeltelijk in Noord-Macedonië, uitgebreid naar Albanië in 2019)
- Butrint (uitgebreid in 1999 en 2007)
- Historische centra van Berat en Gjirokastër (uitgebreid in 2008)
- Oude en prehistorische beukenbossen van de Karpaten en andere Europese regio’s (2007)
Cultuur van Albanië
De Albanese cultuur omvat alles wat te maken heeft met kunst, eten, literatuur, muziek, politiek en sociale elementen van de Albanezen. Dit geldt niet alleen voor Albanezen uit Albanië, maar ook voor die uit Kosovo, Noord-Macedonië en Montenegro, waar ze van oudsher wonen.
De geografie en geschiedenis van deze gebiedens hebben de cultuur van Albanië sterk beïnvloed.
Albanese vlag
De Albanese vlag heeft een rijke geschiedenis die teruggaat tot de middeleeuwen. In 1444 gebruikte Gjergj Kastrioti, beter bekend als Skanderbeg, deze vlag als symbool voor zijn militaire alliantie, de Liga van Lezhë, tijdens de strijd tegen het Ottomaanse Rijk.
Toen Albanië in 1912 zijn onafhankelijk uitriep, koos de voorlopige regering in Vlorë een donkerrode vlag met een zwarte adelaar. Door de jaren heen zijn zowel de kleur van de vlag als de vorm van de adelaar meerdere keren aangepast. De huidige vlag, met een felrode achtergrond, werd op 7 april 1992 officieel aangenomen en in 2002 werd het donkerrood vervangen door lichtrood.
Het rode veld staat voor moed, kracht en het bloed dat is vergoten voor de Albanese vrijheid. De zwarte adelaar symboliseert de naam van het land in het Albanees, Shqipëria, wat “land van de adelaar” betekent.
Albanese volkshelden
Wist je dat Albanië een schat aan volkshelden heeft die nog steeds in het hart van de mensen leven? De Albanezen hebben door de eeuwen heen veel overheersers gekend, maar nooit hun eigen cultuur en trots verloren.
De bekendste volksheld is Gjergj Kastrioti Skanderbeg, die symbool staat voor het verzet tegen de Ottomanen en naar wie de vlag en het wapen van Albanië verwijzen.
Ismail Qemali is een andere belangrijke figuur. Hij speelde een cruciale rol in de onafhankelijkheid van Albanië. En natuurlijk kennen we allemaal Moeder Teresa, die wereldwijd beroemd is om haar liefdadigheidswerk.
Albanese muziek
Verder is de volksmuziek van Albanië een belangrijk onderdeel van de nationale identiteit en varieert per regio. In het noorden vind je de muziek van de Gegen en in het zuiden die van de Tosken. Maar overal gaat het vaak over nationale trots en de wens om het Albanese volk te vertegenwoordigen.
De traditionele Albanese muziek wordt gekenmerkt door meerstemmige zang en traditionele instrumenten zoals de çifteli en lahuta.
Albanië heeft ook enkele beroemde internationale artiesten, zoals Dua Lipa, Ava Max, Bleona Qereti, Era Istrefi en Bebe Rexha. Zij dragen allemaal een stukje van de Albanese muzikale erfenis met zich mee.
Albanese kleding
Albanese traditionele kleding toont de rijke geschiedenis en culturele diversiteit van het land, met duidelijke verschillen tussen de noordelijke Gheg en zuidelijk Tosk Albanezen.
Gheg-mannen dragen een licht overhemd, wijde broek (Tirq) met een brede riem (Brez), een roodfluwelen vest (Xhamadan) en een wollen koepelhoed (Qeleshe). Tosk-mannen dragen de Fustanella, een witte rok met plooien, een wit overhemd en een beige of donkerblauwe Xhamadan, gecombineerd met kniehoge sokken (Çorape) en leren schoenen (Opinga).
Gheg en Tosk vrouwen dragen kleurrijke kleding met filigraanwerk in sieraden. Belangrijke onderdelen zijn een lang, licht shirt, een schort, een wollen of vilten mantel (Xhoka) en bovenkleding zoals de Dollama of Mintan. Ze dragen ook een hoofddoek (Kapica of Shall) en schorten (Pështjellak en Paranik). Daarnaast dragen Gheg vrouwen vaak de Xhubleta, een zwart klokvormig kledingstuk met rijke Albanese motieven.
Eten en drinken van Albanië
Albanees eten is door de eeuwen heen sterk beïnvloed door de unieke cultuur, geografie en geschiedenis van het land. Elk deel van Albanië heeft zijn eigen regionale keuken. Vooral tussen het noorden en zuiden zijn de kooktradities verschillend.
Dit komt door de diverse landschappen en klimaten die ideaal zijn voor het kweken van allerlei kruiden, fruit en groenten.
Albanese keuken
Door de ligging aan de Adriatische en Ionische Zee is vis een belangrijk onderdeel in de Albanese keuken. Naast vis zijn ook schaaldieren en zeevruchten populair. Daarnaast zijn ook schaaldieren en zeevurchten geliefd.
Lamsvlees zijn populair tijdens feestdagen en religieuze festivals, zowel bij christenen als moslims. Ook gevogelte, rundvlees en varkensvlees zijn veelgebrukte ingrediënten.
Albanese gerechten
Een beroemd nationaal Albanees gerecht is Tavë kosi, een stoofschotel van lamsvlees en rijst, gebakken in een saus van yoghurt. Fërgesë, gemaakt van paprika, tomaten en kwark, is een ander geliefd gerecht. Pite, een gebakken pasteitje met een vulling van spinazie en wrongel of gemalen vlees, is ook erg populair.
Petulla, een traditioneel gebakken deeg, wordt vaak geserveerd met poedersuiker, fetakaas of vruchtenjam. Flia bestaat uit meerdere lagen crêpe-achtig deeg, besmeerd met room en geserveerd met zure room. Krofne, vergelijkbaar met Berliner donuts, zijn gevuld met jam of chocolade en zijn vooral in de winter geliefd.
Albanese dranken
Wat betreft Albanese dranken is koffie een belangrijk onderdeel van het dagelijks leven in Albanië. Het land heeft zelfs meer koffiehuizen per hoofd van de bevolking dan ergens anders ter wereld. Daarnaast wordt thee, vooral Çaj Mali (Sideritis thee), ook veel gedronken. Zowel thuis als in cafés en restaurants. Deze thee, verbouwd in Zuid-Albanië, staat bekend om zijn geneeskrachtige eigenschappen. Ook zwarte twee is populair.
Verder kent Albanië een rijke traditie van wijnproductie die duizenden jaren teruggaat. Het land behoort tot de Oude Wereld van wijnproducerende landen en je vindt er dan ook overal Albanese wijn.
Politiek van Albanië
Sinsdien Albanië in 1912 de onafhankelijkheid uitriep, heeft het land veel politieke veranderingen doorgemaakt. Eerst was het een monarchie, daarna een communistisch regime en uiteindelijk een democratische orde.
Albanese politiek systeem
Albanië is een parlementaire republiek met een president als staatshoofd en een premier als regeringsleider. Het politieke systeem is gebaseerd op democratische principes met regelmatige verkiezingen en een scheiding der machten. De laatste decennia heeft Albanië aanzienlijke vooruitgang geboekt in politieke stabiliteit en democratische hervormingen.
Albanese staatshoofden
Sinds de val van het communisme heeft Albanië verschillende presidenten gehad die een belangrijke rol hebben gespeeld in de overgang naar democratie. De huidige president, Bajram Begaj, gekozen voor een termijn van vijf jaar, vertegenwoordigt het land op internationaal niveau en heeft een ceremoniële functie. De premier, Edi Rama, is verantwoordelijk voor het dagelijkse bestuur van het land.
Albanese internationale betrekkingen
Albanië heeft sterke internationale betrekkingen opgebouwd, met lidmaatschappen in organisaties zoals de NAVO en de Verenigde Naties. Het land streeft ook naar toetreding tot de Europese Unie. Deze internationale banden zijn cruciaal voor de economische en politieke ontwikkeling van Albanië.
Economie van Albanië
Albanië is van een gecentraliseerde economie overgestapt naar een markteconomie. Dit betekent dat de economie nu draait op de principes van de vrije markt.
Albanese economie in cijfers
De laatste jaren groeit Albanië gestaag. Belangrijke sectoren zijn diensten (54,1%), landbouw (21,7%) en industrie (24,2%). Toch blijft het bruto binnenlands product (BBP) per persoon laag vergeleken met andere Europese landen.
De munteenheid van Albanië is de Albanese lek (ALL). Eén euro is op dit moment ongeveer 100 lek waard.
Albanese toerisme
Toerisme is ook een belangrijke bron van inkomen, vooral in de zomer. In 2019 bezochten meer dan 6,4 miljoen toeristen Albanië, wat jaarlijks meer dan 2,4 miljard dollar oplevert.
Sport in Albanië
Sport speelt een belangrijke rol in het dagelijks leven van veel Albanezen. Voetbal is veruit de populairste sport, met nationale en internationale competities die veel aandacht trekken. Ook basketbal, volleybal, worstelen, gewichtheffen en zwemmen zijn populaire sporten.
Verkeer en vervoer in Albanië
Het vervoer in Albanië omvat land-, water- en luchtvervoer, allemaal voornamelijk geregeld door het Ministerie van Infrastructuur. De regering van Albanië focust sterk op de ontwikkeling en verbetering van transport in het land.
In de afgelopen jaren heeft het vervoer grote veranderingen en groei doorgemaakt, vooral na de val van het communisme. De wegen, stadsvervoer en luchtvaart zijn sterk verbeterd. Deze vooruitgang heeft de Albanese economie flink ondersteund, vooral omdat de bouwsector de laatste tien jaar zo belangrijk is geworden.
Wat moet je weten voordat je naar Albanië gaat?
Tot slot beantwoorden we de meestgestelde vragen voordat je op vakantie gaat:
Wat is de beste tijd om Albanië te bezoeken?
De beste tijd om Albanië te bezoeken is tussen mei en september, wanneer het weer warm en droog is. De lente en herfst zijn ook aangename seizoenen met minder drukte en milde temperaturen.
Is Albanië een veilig land om te bezoeken?
Ja, Albanië is over het algemeen een veilig land om te bezoeken. Zoals bij elk land is het verstandig om waakzaam te blijven en de gebruikelijke veiligheidsmaatregelen te nemen.
Welke valuta wordt in Albanië gebruikt?
De munteenheid in Albanië is de Albanese lek (ALL). Hoewel veel plaatsen euro’s accepteren, is het zeker handig om wat lokale valuta bij je te hebben.
Heb ik een visum nodig om Albanië te bezoeken?
Voor EU-burgers is geen viseum vereist voor een verblijf van maximaal 90 dagen. Controleer wel altijd de meest recente visumvereisten voordat je reist.
Wat zijn de belangrijkste toeristische attracties in Albanië?
Enkele van de belangrijkste attracties in Albanië zijn de Albanese Rivièra, de oude stad van Berat, het kasteel van Krujë en het archeologische park van Butrint.
Hoe kan ik mij het beste verplaatsen in Albanië?
De beste manier om je in Albanië te verplaatsen is met de bus of huurauto. Daarnaast is het openbaar vervoer ook een optie. Dit is goed betaalbaar, maar verbindt slechts de belangrijkste steden en toeristische locaties.
Hoe zit het met WiFi en dataverbinding in Albanië?
WiFi is algemeen beschikbaar in steden en toeristische gebieden, met veel hotels, restaurants en cafés die gratis toegang bieden. Let daarnaast wel op dat je Europese databundel mogelijk niet geldig is in Albanië. Het is daarom verstandig om vooraf een extra bundel af te sluiten of ter plaatse een prepaid SIM-kaart met een datatarief aan te schaffen.
Lees meer over Albanië
Dit was slechts een algemeen overzicht van alles wat je moet weten over Albanië. Wil je graag meer specifieke informtie over dit prachtige land ontvangen? Ga dan nu naar het archief van Albanië!