Wist je dat de koudste rivier ter wereld door de Balkan stroomt? Deze rivier heet de Neretva en stroomt door Bosnië en Herzegovina en Kroatië. De Neretva is een van de grootste rivieren in het oostelijke Adriatische bekken. De rivier ontspringt hoog in de bergen en mondt uiteindelijk uit in de Adriatische Zee.
De Neretva Rivier, ook wel de Narenta genoemd, maakt deel uit van het Adriatische bekken en mondt uit in de Adriatische Zee. Het stroomgebied beslaat een oppervlakte van 10.386 vierkante kilometer. In de zomer is het water in de Neretva rivier ongeveer 7 graden Celsius.
Als je ooit je voeten in deze ijskoude, kristalheldere Neratva rivier hebt gedompeld, dan wist je direct dat we het over deze rivier hebben; ook wel bekend als de levensader van Herzegovina en het vruchtbare deel van Zuid-Dalmatië.
Over de koudste rivier ter wereld
De koudste rivier ter wereld, de Neretva, begint in de Dinarische Alpen, op 1.227 meter boven zeeniveau. Hier wordt de rivier gevoed door drie grote gletsjers en een ondergrondse bron onder de Jabuka berg. Deze hoge ligging zorgt voor extreem lage temperaturen, gemiddeld net boven het vriespunt. Vooral de bovenloop van de rivier is ijskoud.
Daarnaast stroomt de rivier over kalksteen en dolomiet, wat een systeem van grotten en zinkgaten vormt. Hierdoor is de Neretva een karstrivier en de langste in zijn soort in het oostelijke deel van het Adriatische bekken.
Naast het feit dat deze rivier zo koud is, staat de Neretva ook bekend om zijn verbazingwekkende schone, zuivere water en diepe groenblauwe kleur.
Belang van de koudste rivier ter wereld
Ondanks de kleur is het water van de Neretva ook drinkbaar. Bovendien gebruiken ze de rivier voor elektriciteitsproductie, met vier waterkrachtcentrales en stuwdammen bij de bron.
Daardoor is de Neretva rivier van cruciaal belang voor de bewoners van de landen waar hij doorheen stroomt, ofwel Bosnië en Herzegovina en Kroatië. Ook is het een van de weinige vruchtbare gebieden in heel Dalmatië.
De koudste rivier ter wereld is 230 kilometer lang, waarvan het grootste deel door Bosnië en Herzegovina stroomt (208 km) en een kleiner deel door Kroatië (22 km). Verder is het de langste zijrivier van de Adriatische Zee aan de oostkant van de kust.
De Nijl van Herzegovina
Tijdens het middeleeuwse Bosnië was er zelfs een scheepswerf aan de rivier. Veel mensen noemen het nog steeds liefdevol de “Nijl van Herzegovina”, omdat de Neretva net zo belangrijk is voor Herzegovina als de Nijl voor Egypte.
Waarom de naam “Neretva”?
De naam Neretva stamt uit de oudheid, toen de Grieken de rivier vernoemden naar hun kolonie Narenta, die stroomopwaarts van het huidige Metković lag. Destijds noemden de mensen de rivier Nera of Narenta. Bij het huidige Jablanica leefde de Illyrische stam van de Narensi, die de rivier Narenta noemden.
Wilde dieren van de koudste rivier ter wereld
De Boven-Neretva en het omliggende gebied zijn een toevluchtsoord voor talloze planten- en dierensoorten. Ongeveer een kwart van alle Europese vissoorten komt in de rivier voor. Verschillende onderzoekers zeggen dat ongeveer 10% van deze vissen endemisch is voor de regio.
Voorbeelden van inheemse vissen zijn de marmorataforel, de Neretva zachtbekforel en de tandforel. Deze soorten behoren tot de Salmonidae familie en zijn bedreigd. Helaas heeft ontwikkeling in de regio geleid tot vernietiging van hun habitat.
Bedreigingen voor het milieu
Zoals hierboven genoemd, heeft de ontwikkeling in en rond de rivier geleid tot een aanzienlijke vernietiging van de habitat. De koudste rivier ter wereld en het omliggende gebied worden daarom geconfronteerd met milieubedreigingen.
Terwijl eerder genoemde ontwikkelingsprojecten, zoals hydro-elektrische dammen en het Upper Horizons project, van belang zijn voor de bewoners, hebben ze ook de habitat beschadigd. Langs de rivier zijn vier grote waterkrachtcentrales gebouwd die afhankelijk zijn van dammen voor energieopwekking.
Daarnaast onttrekt het Upper Horizons project grondwater uit het stroomgebied en leidt het om naar een waterkrachtcentrale voor energieproductie. Deze twee ontwikkelingen worden gezien als de belangrijkste reden voor de bedreigde staat van instandhouding van deze soorten.
Verder bedreigen invasieve soorten, zoals de snoekbaars, het ecosysteem van de koudste rivier ter wereld. De snoekbaars, afkomstig uit Ramsko Jezereo (meer), heeft zich verspreid naar de Neretva en leidt tot een afname van lokale vissen. Denk bijvoorbeeld aan de marmorata forel, Adriatische rivierkreeft en Neretva zachtbekforel.
Meer te weten komen over de Balkan? Klik dan nu op de knop hieronder!
