In december 2024 schokte Albanië de wereld door een controversieel TikTok verbod aan te kondigen. Premier Edi Rama legde het populaire sociale mediaplatform aan banden na de tragische dood van een 14-jarige jongen in Tirana. Een incident dat voortkwam uit een online ruzie die escaleerde tot geweld.
TikTok zou volgens Rama bijdragen aan het bevorderen van “hooliganisme, geweld en perversiteit” onder jongeren. Maar recentelijk liet de premier doorschemeren dat het verbod wellicht versoepeld kan worden na “constructieve gesprekken” met TikTok-functionarissen.
Wat betekent dit voor de toekomst van TikTok in Albanië? En waarom lijkt Rama zijn standpunt te verzachten?
Context van het TikTok verbod in Albanië

Eind 2024 maakte premier Rama bekend dat TikTok voor een heel jaar geblokkeerd zou worden in Albanië. Dit besluit kwam kort nadat een gewelddadig incident tussen twee scholieren leidde tot de dood van een jongen van 14 jaar. De vechtpartij, die begon met een online ruzie op sociale media, zorgde voor verontwaardiging en een verhitte discussie in het land over de rol van platforms zoals TikTok bij het bevorderen van negatieve gedragingen bij jongeren.
Rama rechtvaardigde het verbod door te stellen dat TikTok buiten China een platform was geworden dat geweld en slecht gedrag bevordert. In tegenstelling tot de versie van TikTok die in China beschikbaar is en die educatieve en positieve inhoud promoot, vond Rama dat de rest van de wereld alleen “vuiligheid en uitschot” te zien kreeg.
Hij riep op tot drastische maatregelen om de Albanese jeugd te beschermen tegen de schadelijke effecten van het platform.
TikTok en vrijheid van meningsuiting in Albanië
Het besluit van Rama om TikTok te blokkeren, kwam niet zonder controverse. Velen zagen het als een aanval op de vrijheid van meningsuiting en digitale rechten in Albanië. Het platform biedt namelijk niet alleen vermaak, maar ook een belangrijk middel voor jongeren, activisten en bedrijven om hun boodschap te delen en hun publiek te bereiken.
“De meeste van mijn verkopen komen door TikTok’s gratis marketing”.
Vooral kleine ondernemers, zoals Ergus Katiaj, die zijn nachtwinkel via TikTok promootte, waren bang dat het verbod hun inkomsten zou aantasten. “De meeste van mijn verkopen komen door TikTok’s gratis marketing,” zei Katiaj, die vreesde dat hij zonder het platform een groot deel van zijn omzet zou verliezen.
Critici van het verbod, zoals de denktank SCiDEV in Tirana, waarschuwden dat het besluit een gevaarlijk precedent schiep. Ze waren bang dat het de overheid in de toekomst in staat zou stellen om willekeurig sociale mediaplatforms te sluiten. Het voedde ook zorgen over de toenemende controle van de Albanese regering op de online ruimte. Vooral na een jaar vol politieke onrust en gewelddadige protesten.
Rama’s mogelijke draai: wat is er veranderd?
Opvallend is dat Rama recentelijk zijn toon tegenover TikTok leek te verzachten. Na een ontmoeting met Christine Grahn, een hoge functionaris van TikTok in Europa, hintte hij op een mogelijke herziening van het verbod. De premier noemde de bijeenkomst “open en constructief”. Hij suggereerde dat er een mogelijkheid was om samen te werken met het platform om de zorgen van de regering aan te pakken.
Hoewel Rama benadrukte dat het verbod nog steeds van kracht was, liet hij weten dat er in de komende weken en maanden samenwerkingsdoelen waren gesteld.
Deze hernieuwde dialoog tussen de Albanese regering en TikTok kwam op een interessant moment. Namelijk slechts enkele dagen nadat de Amerikaanse president Donald Trump een soortgelijke draai had gemaakt in zijn aanpak van het platform. De Amerikaanse regering had TikTok eerder opgedragen te worden verkocht of anders het platform in de VS te verbieden.
Rama’s ommezwaai kan worden gezien in het licht van deze bredere geopolitieke ontwikkelingen, waar TikTok steeds vaker onder vuur ligt vanwege zorgen over privacy, veiligheid en de invloed van de Chinese overheid.
De impact op ondernemers en jongeren
Voor veel Albanese ondernemers en jongeren is de versoepeling van het TikTok-verbod een welkome ontwikkeling. TikTok is een krachtig marketinginstrument geworden voor kleine bedrijven, influencers en creatieve makers. Het biedt een platform om producten en diensten te promoten, vooral onder de jongere generatie die sterk afhankelijk is van sociale media voor informatie en entertainment.

Hoewel de gesprekken tussen Rama en TikTok een opening bieden voor een mogelijke herziening van het verbod, blijft de toekomst van het platform in Albanië onzeker. De regering blijft benadrukken dat de veiligheid en het welzijn van jongeren centraal staan in hun besluitvorming.
Mochten TikTok en de Albanese regering echter tot een overeenkomst komen over de regulering van inhoud en gebruikersveiligheid, dan zou het platform mogelijk eerder dan verwacht weer beschikbaar kunnen zijn.